Berilýum (Be) ýeňil metaldyr (dykyzlygy litiýiňkiden 3,5 esse köp bolsa-da, alýuminden has ýeňil, beriliniň we alýuminiň mukdary bilen, beriliniň massasy alýuminiň diňe 2/3 bölegidir) .Şol bir wagtyň özünde beriliniň ereýän nokady gaty ýokary, 1278 as.Beriliniň poslama garşylygy we ýokary güýji bar.Berilýumdan ýasalan çeşme 20 milliarddan gowrak täsire çydap biler.Şol bir wagtyň özünde, magnitlige-de garşy çykýar we gaýtadan işlemek wagtynda uçgun öndürmezlik aýratynlyklaryna eýe.Metal hökmünde onuň häsiýetleri gaty gowy, ýöne näme üçin berilý durmuşda seýrek duş gelýär?

Beriliniň özi has ýokary häsiýetlere eýe bolsa-da, poroşok görnüşiniň güýçli öldüriji zäherliligi bar.Hatda ony öndürýän işçiler gaýtadan işlemek üçin ulanyp boljak tozan berilini almak üçin gorag eşikleri ýaly gorag çäreleri geýmeli.Gymmat bahasy bilen birlikde, onuň bazara çykmagy üçin mümkinçilikler az.Muňa garamazdan, erbet pul däl käbir ýerler bar.Mysal üçin, aşakdakylar giriziler:

Berilýum (Be) ýeňil we güýçli bolany üçin, köplenç raketalaryň, raketalaryň we emeli hemralaryň bir bölegi ýaly gorag programmalarynda ulanylýar (köplenç giroskop ýasamak üçin ulanylýar).Bu ýerde pul indi problema däl, ýeňillik we ýokary güýç bu ugurdaky surnaý kartasyna öwrüldi.Bu ýerde hem zäherli materiallary ulanmak iň soňky alada etmeli zat.

Beriliniň başga bir häsiýeti ony häzirki döwrüň iň girdejili ugurlarynda möhüm gural edýär.Berilýum sürtülme we çaknyşyk wagtynda uçgun öndürmeýär.Beriliniň we misiň belli bir göterimi ýokary güýçli, ýalpyldawuk erginlere öwrülýär.Şeýle erginler nebit guýularynda we ýangyjy gaz iş ýerlerinde möhüm rol oýnaýar.Şeýle ýerlerde demir gurallaryndan uçgunlar ullakan betbagtçylyklara sebäp bolup biler, bu bolsa uly ot açýan ýerdir.Berilýum munuň ýüze çykmagynyň öňüni alýar.

Beriliniň başga ekzotik ulanylyşy bar: rentgen şöhlelerine aýdyň, şonuň üçin ony rentgen turbasyndaky penjire hökmünde ulanyp bolýar.Rentgen turbalary ajaýyp vakuumy saklamak üçin ýeterlik derejede güýçli bolmaly, ýöne gowşak rentgen şöhleleriniň geçmegine ýeterlik derejede inçe bolmaly.

Berilýum şeýle bir üýtgeşik welin, adamlary uzakda saklaýar we şol bir wagtyň özünde beýleki metallary hem elýeterli edýär.